FFE 425/01/HP14

Jedzcie zielone (oraz czerwone, żółte i pomarańczowe)

Wzrasta liczba argumentów przekonujących do jedzenia co najmniej 5 porcji warzyw i owoców każdego dnia. Korzyści zdrowotne płynące ze spożywania tego rodzaju żywności, bogatej w antyutleniacze i cały szereg innych mikrosładników odżywczych (witaminy, minerały i tak zwane fitozwiązki), są dobrze znane w Europie i na świecie.

Badanie potencjalnych korzyści zdrowotnych płynących ze zwiększonego spożycia warzyw i owoców w krajach Unii Europejskiej było tematem głównego projektu AAIR. Ten projekt dostarcza nowych danych do opracowania hipotez związanych z korzyściami zdrowotnymi płynącymi ze spożywania konkretnych warzyw i owoców.

Jedna część projektu poświęcona była związkowi między zwiększonym spożywaniem warzyw i owoców (źródła karotenoidów likopen, luteiny, beta-karotenu), a wpływem tych składników na zmniejszenie utleniania DNA (które zawiera informację genetyczną) i jedną z frakcji cholesterolu (tak zwana frakcja LDL lub "zły" cholesterol) w ludzkiej krwi. Utlenianie LDL jest związane z chorobami układu krwionośnego, ponieważ utleniony LDL tworzy część tłuszczowych zatorów w wielkich naczyniach krwionośnych.

Wykazano, że zwiększona konsumpcja owoców bogatych w karotenoidy oraz warzyw może obniżyć podatność LDL na utlenianie oraz, że istnieją wyraźne związki między wysokim poziomem karotenoidów we krwi, a niskim poziomem zniszczenia DNA w wyniku utleniania i odwrotnie. Jednak dodanie  karotenoidu nie wykazało wpływu ochronnego.

Badacze sugerują, że możliwe jest, że inny element diety, związany z karotenoidami, jest składnikiem aktywnym. Najprostsze wyjaśnienie jest takie, że równowaga i ilość karotenoidów otrzymywanych ze źródeł żywnościowych w istocie odgrywa rolę ochronną w organizmie. To potwierdza hipotezę o antyoksydacji oraz o roli przeciwutleniaczy obecnych w owocach i warzywach jaką odgrywają w ochronie przed zniszczeniami wywołanymi utlenianiem.

Te wyniki skoncentrowane są ponownie wokół koncepcji zdrowej diety zawierającej zwiększone spożycie owoców bogatych w karotenoidy oraz warzyw, zachęcają też naukowców z dziedziny żywienia do rozważenia oddziaływania całej żywności równolegle z badaniem pojedynczych składników żywności.

Nr projektu: AIR2-CT93-0888 www.ifr.bbsrc.ac.uk/Diet
Kordynator:  Prof. Susan Southon
Institute of Food Research
Norwich Research Park
Colney, Norwich, UK.
Tel: + 44-1603-255176;
Fax: + 44-1603-255237;
e-mail: sue.southon@bbsrc.ac.uk
 
 

Autor: Dr F. Robinson, British Nutrition Foundation, UK, (sierpień 2001).