FFE 432/01/SME18

Sprzężony kwas linolowy w żywności oraz jego wpływ na zdrowie

W ostatnich latach kwas linolowy sprzężony (CLAs) jest przedmiotem wzrastającej liczby badań. Powodem tego może być znaczący wpływ tego związku na zdrowie człowieka (patrz również FFE 321/99).

CLAs są izomerami geometrycznymi lub pozycyjnymi kwasu tłuszczowego zwanego kwasem linolowym (cis 9, cis 12- C 18:2). Kwas linolowy jest przekształcany do CLAs przez mikroorganizmy zasiedlające przewód pokarmowy przeżuwaczy. Stąd też CLAs znajdują się głównie w produktach mlecznych oraz mięsie przeżuwaczy w ilości do 30mg/g. Istnieje kilka możliwości przestrzennej struktury CLAs zawierającej wiązania podwójne. W żywności najczęściej znajdowany jest izomer cis 9, trans 11-C 18:2. Dlatego też izomer ten znajduje się w 91% w maśle, w 82% w jogurtach oraz  w 60% w stekach. Drugim najczęściej spotykanym izomerem jest trans 10, cis 12- oraz 7, 9-C 18:2.

CLAs znajduje się w kręgu zainteresowań naukowców, ponieważ  korzystnie wpływa na zapobieganie kancerogenezie, korzystnie oddziaływuje w cukrzycy, agregacji płytek krwi oraz wpływa na układ odpornościowy. Jak dotąd wiedza czerpana jest głownie z badań na zwierzętach, badania kliniczne są niewystarczające. Poza tym potrzebna jest wiedza na temat wpływu różnych izomerów, jak wpływa ich zawartość w żywności na temat odpowiednich metod analizy, zaleceń żywieniowych, itp.

Celem obecnych badań jest stworzenie naukowej sieci informacji na teat wpływu CLAs na zdrowie, głównie zdrowie człowieka.

Zrealizowano wiele zagadnień związanych z CLAs, np.:
1. Międzylabolatoryjna kalibracja metod analitycznych;
2. Żywienie przeżuwaczy w celu wzrostu CLAs w mięsie;
3. Postęp w oszacowaniu bezpieczeństwa oraz metabolizmu CLAs;
4. Spadek tłuszczowej masy ciała (do poziomu 3,4 g/dzień;
5. Badania nad wpływem CLAs na komórki rakowe;
6. Wpływ naturalnych izomerów na przeciwdziałanie rakowi gruczołu sutkowemu.

Naukowcy rozpoczynają także nowy projekt zatytułowany "Sprzężony kwas linolenowy w żywności funkcjonalnej: potencjalne korzyści dla otyłych Europejczyków w średnim wieku" (QLK1-1999-00076). Badania te będą śledzone w ramach projektu Flair-Flow przez najbliższe lata.

Nr projektu: FAIR-CT98-3671

Koorydynator: Prof. J. L. Sebedio,
Institut Nationale de la Recherche Agronomique,
Unit de Nutrition Lipidique,
Rue Sully, 17, FR-21034 Dijon Cedex, France
Tel: +33-38069-3123; Fax: +3338069-3223
e-mail: sebedio@dijon.inra.fr
 

Autor: F. Holm, Food Group Denmark, (wrzesień 2001)