FFE 468/02/SME30

Sprzężony kwas linolowy w żywności funkcjonalnej

Sprzężone kwasy linolowe (CLA) są izomerami (geometrycznymi lub pozycyjnymi) kwasu tłuszczowego znanego jako kwas linolowy (cis 9, cis 12-C 18:2). Ten kwas jest przetwarzany w CLA przez mikroorganizmy występujące w jelitach przeżuwaczy. Z tego powodu CLA są przeważnie spotykane w produktach mlecznych i mięsie przeżuwaczy  w ilości do 30mg/g żywności. Istnieje kilka wariantów budowy CLA, ale wszystkie zawierają podwójne wiązania. Często spotyka się w żywności kilka izomerów jednocześnie: cis 9, trans 11-C 18:2 są najbardziej powszechnymi izomerami. Z tego powodu izomery  stanowią 91%, 82% i około 60% całkowitej zawartości CLA odpowiednio w maśle, jogurcie i stekach. Drugim co do powszechności izomerem jest trans 10 cis12-C 18:2.

Z powodu wykazywanego wpływu na powstawanie raka jak również na cukrzycę oraz agregację płytek krwi (patrz: FFE 451/01/HP22), CLA wzbudził zainteresowanie żywieniowców i producentów żywności, a także jest stosowany w produkcji żywności funkcjonalnej. W zakończonym projekcie EU (patrz: FFE 432/01/SME18) dowiedziono, że kultura starterowa propionibakterii może zamienić kwas linolowy w CLA. Jednakże większość wyników pochodzi z badań nad zwierzętami, a brakuje dobrych badań klinicznych i interwencyjnych..

Nowy projekt QoL koncentruje się wokół innego interesującego wpływu CLA: redukcji nadwagi. Celem jest opracowanie zawartości CLA w żywności w celu zmniejszania nadwagi i negatywnego wpływu nadwagi na zdrowie ludzi w średnim wieku. Cele szczegółowe obejmują:
- Określenie wpływu izomerów CLA na energię i metabolizmu białek w organizmie ludzkim;
- Określenie biodostepności;
- Określenie które izomery sa aktywne;
- Określenie efektów ubocznych;
- Opracowanie żywności funkcjonalnej zawierającej CLA oraz określenie jakości sensorycznej i akceptacji konsumentów.

W innych badaniach wskazano, że przyjmowanie CLA podnosi beztłuszczową masę ciała i obniża masę tłuszczową u zwierząt.

Nr projektu: QLK1-1999-00076 (FUNCLA)

Koordynator: Prof. J.L. Sebedio,
Institut Nationale de la Recherche Agronomique,
Unité de Nutrition Lipidique,
Rue Sully, 17, FR-21034 Dijon Cedex, FRANCE
Tel: +33-38069-3123
Fax: +33-38069-3223
e-mail: sebedio@dijon.inra.fr
 

Autor:. F. Holm, Food Group Denmark, (styczeń 2002).